
2023’te Savunma Sanayi Şirketlerinin Geliri %4,2 Arttı
SIPRI'nin yeni raporuna göre, dünya genelindeki en büyük 100 savunma şirketinin toplam geliri 2023'te %4,2 arttı. Ukrayna savaşı ve bölgesel gerilimler, bu artışın başlıca nedenleri arasında yer alıyor.
Savunma Sanayi Şirketlerinin 2023 Yılı Gelir Artışı
2023 yılı, dünya çapındaki en büyük savunma sanayi şirketleri için gelir artışlarıyla geçti. SIPRI (Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü)‘nin yayımladığı verilere göre, en büyük 100 savunma sanayi şirketinin toplam gelirleri 632 milyar dolar olarak kaydedildi. Bu, bir önceki yıla göre %4,2‘lik bir artış anlamına geliyor. Savaşlar ve bölgesel gerilimler özellikle Ukrayna ve Gazze‘deki çatışmalar, bu artışın başlıca sebepleri arasında yer alıyor.
Bölgesel Gelir Artışları ve Üretim Kapasiteleri
Gelir artışları, dünya çapındaki tüm bölgelerde görüldü. Ancak özellikle Rusya ve Orta Doğu merkezli şirketlerde dikkat çeken keskin artışlar yaşandı. Birçok küçük üretici, Gazze ve Ukrayna savaşları, Doğu Asya’daki gerilimler ve yeniden silahlanma programlarına yönelik talep artışına hızlı bir şekilde yanıt verdi. Lorenzo Scarazzato, SIPRI uzmanı, 2023’te yaşanan bu artışın 2024’te de devam etmesinin beklendiğini belirtti.
Amerika Birleşik Devletleri’nden Savunma Sanayi Şirketleri
Amerika Birleşik Devletleri’ne ait 41 şirket, 2023’te 317 milyar dolar gelir elde etti. Bu, Top 100‘deki toplam gelirlerin yarısına tekabül ediyor. Ancak Lockheed Martin ve RTX gibi dünyanın en büyük iki silah üreticisi, gelirlerinde düşüş kaydetti. SIPRI uzmanı Dr. Nan Tian, “Büyük şirketler karmaşık tedarik zincirlerine bağlı olduklarından, bu yılki tedarik zinciri zorlukları nedeniyle olumsuz etkilendiler” dedi. Havacılık ve füze üretimi gibi alanlar özellikle zorlanmış görünüyor.
Avrupa Savunma Sanayi: Yavaş Büyüme
Avrupa merkezli 27 şirketin gelirleri 2023’te yalnızca %0,2 arttı, bu da dünya genelindeki en düşük artış oranı oldu. Ancak bu durumu tek bir sayı ile açıklamak yanıltıcı olabilir. Kompleks silah sistemleri üreten Avrupa şirketleri, eski sözleşmeler üzerinde çalıştıkları için yeni siparişlerden gelen gelir artışı 2023 yılına yansımadı. Almanya’nın Rheinmetall şirketi, 155 mm mühimmat üretim kapasitesini artırarak önemli gelir artışı sağladı.
Rusya’nın Savunma Sanayi Gelir Artışı
2023’te Rusya merkezli 2 savunma şirketi, %40 gelir artışı sağladı ve toplamda 25,5 milyar dolara ulaşan gelir elde etti. Bu artışın büyük kısmı, Rostec‘in gelirlerinde yaşanan %49’luk artıştan kaynaklanıyor. SIPRI uzmanları, Rusya’nın askeri üretim kapasitesini önemli ölçüde artırdığına dikkat çekiyor. Uçaklar, helikopterler, İHA’lar, tanklar ve füzeler gibi savaş malzemeleri üretimi büyük ölçüde arttı.
Asya ve Okyanusya: Güçlü Gelir Artışı
Güney Kore ve Japonya merkezli şirketler, Asya ve Okyanusya bölgesinde dikkat çekici gelir artışları sağladı. Güney Koreli şirketler, %39 gelir artışı elde ederek 11 milyar dolar gelir sağladı. Japonya’da ise, askeri alımların artmasıyla şirketler toplamda %35 artış kaydetti ve gelirleri 10 milyar dolara çıktı. Bu büyüme, özellikle Ukrayna savaşı ve bölgedeki artan tehdit algısı nedeniyle yaşandı.
Orta Doğu’daki Savunma Şirketlerinin Performansı
Orta Doğu‘da, 2023 yılı savunma sanayi şirketleri için rekor gelir artışlarına sahne oldu. İsrail merkezli 3 şirket, 13,6 milyar dolar ile tarihindeki en yüksek geliri elde etti. Türkiye merkezli 3 şirketin gelirleri ise %24 artarak 6 milyar dolara ulaştı. SIPRI uzmanı Dr. Diego Lopes da Silva, bu artışların özellikle Gazze’deki savaş ve Ukrayna’daki çatışmalar nedeniyle yaşandığını belirtti. Türk şirketleri, hükümetin silah üretimindeki bağımsızlık hedefi doğrultusunda önemli ihracat artışları sağladı.
Diğer Önemli Gelişmeler ve İstatistikler
- Çin, savunma sanayi gelirlerinde %0,7 artış kaydederek 103 milyar dolar gelir elde etti.
- Hindistan merkezli 3 şirket, %5,8 artışla 6,7 milyar dolar gelir sağladı.
- Baykar (Türkiye), İHA üretiminde %25 artışla 1,9 milyar dolar gelir elde etti.
- Birleşik Krallık‘ın Atomic Weapons Establishment şirketi, %16 artışla 2,2 milyar dolar gelir elde ederek, İngiltere’deki en büyük artışı sağladı.