Saab GLSDB, HIMARS’ın Menzilini 150 km’ye Uzatıyor

GLSDB ile Roket Topçuluğunda Yeni Bir Dönem

MSPO 2025 fuarında, Saab, Boeing ile ortak geliştirilen Yer Fırlatmalı Küçük Çaplı Bomba (GLSDB) sistemini tanıttı. GBU-39 Küçük Çaplı Bomba’yı M26 roket motoru ile birleştiren bu sistem, roket topçuluğunun menzilini ve etkinliğini artırıyor. GLSDB, 150 km menzile, 1 metrelik hassasiyete ve 360 derece angajman kabiliyetine sahip. Sistem, düşman mühimmat depolarını, hava savunma sistemlerini ve komuta merkezlerini cepheden uzaklaştırarak lojistik yükü artırıyor ve mevcut roket sistemlerini tamamlayıcı bir çözüm sunuyor. Ukrayna’daki savaşta ilk kez kullanılan GLSDB, Rus elektronik harp sistemlerine karşı geliştirilen yeni versiyonlarıyla dikkat çekiyor.

GLSDB, M270 MLRS, M142 HIMARS, Güney Kore’nin Chunmoo sistemi ve 20 fitlik nakliye konteynerine benzeyen özel bir lançerle uyumlu. Bu esneklik, sistemi kara ve deniz konuşlandırmaları için ideal kılıyor. 93 kg çok amaçlı savaş başlığı, 16 kg patlayıcı içeriyor ve 90 cm’den fazla güçlendirilmiş betonu delebiliyor. Programlanabilir elektronik tapalar, yüzey etkisi, yakınlık patlaması veya gecikmeli penetrasyon gibi seçenekler sunarak farklı hedef türlerine uyum sağlıyor.

GLSDB’nin Teknik Özellikleri ve Avantajları

GLSDB, roketle fırlatılan bir süzülme bombası olarak, geleneksel balistik yörüngelerden farklı bir uçuş profili sunuyor. Gelişmiş GPS destekli ataletsel navigasyon sistemi, sıkışma önleyici özelliklerle donatılmış ve 1 metrelik doğruluk sağlıyor. Roket, hedefe ulaşmak için yükseklikte ayrılıyor, kanatlarını açıyor ve manevra kabiliyetiyle farklı açılardan angajman gerçekleştiriyor. Sistemin temel özellikleri:

• Menzil ve Hassasiyet:

  • 150 km menzil, GMLRS’nin 85 km’sine kıyasla neredeyse iki kat.

    

  • 1 metrelik doğruluk (CEP).

• Angajman Esnekliği:

  • 360 derece hedef vuruş kabiliyeti, lançerin arkasındaki hedefleri bile vurabilir.

  • Doğal arazi ve savunma engellerini aşma yeteneği.

• Füze Varyantları:

  • Odaklanmış Öldürücülük Mühimmatı (FLM): Düşük yan hasar için.

  • Lazer Güdümlü Versiyon: Hareketli hedefler için.

• Hız ve Performans:

  • Fırlatma aşamasında Mach 5’e kadar hız.

  • Elektronik harp direnci için güçlendirilmiş bağlantılar.

GLSDB, aynı anda birden fazla hedefe karşı koordineli atışlarla eş zamanlı vuruşlar gerçekleştirerek düşman savunmalarını zorlaştırıyor. Konteyner tabanlı lançerler, gizli veya güçlendirilmiş konuşlandırmalara olanak tanıyor, böylece tespit ve karşı batarya ateşi riskini azaltıyor.

Geliştirme Süreci ve Savaş Alanı Deneyimi

GLSDB, seri üretime geçmeden önce bir dizi testten geçti. 2015’te yapılan ilk gösterimler, sistemin 360 derece saldırı profilleri ve lançerin arkasındaki hedefleri vurma kabiliyetini kanıtladı. 2017’de, yarı aktif lazer arayıcıyla 100 km mesafedeki hareketli bir hedef vuruldu. 2019’da Norveç’teki Andøya Test Merkezi’nde konteyner lançerli bir test, denizdeki bir hedefi 130 km mesafede başarıyla imha etti. Bu testler, GLSDB’nin manevra kabiliyetini ve balistik olmayan yörüngelerle hedefe ulaşma yeteneğini doğruladı.

Sistem, Ukrayna’da ilk kez Şubat 2024’te Luhansk, Kreminna yakınlarında kullanıldı. Ancak, Rus elektronik harp sistemleri, uydu navigasyonunu bozarak doğruluğu etkiledi. Hava fırlatmalı Küçük Çaplı Bomba’ya kıyasla, GLSDB’nin süzülme yörüngesi ve tespit edilebilir uçuş yolu, karşı önlemlere daha açık oldu. Saab ve Boeing, bu sorunlara yanıt olarak elektronik bağlantıları güçlendirdi ve sıkışma direncini artırdı. Mart 2025’te, ABD, geliştirilmiş GLSDB’leri Ukrayna’ya göndermeye devam etti. Güncellenmiş versiyonlar, sıkışmaya karşı dirençli ve yüksek hızda hassasiyet sunuyor, Ukrayna deneyimi sistemin uzun vadeli gelişimini şekillendiriyor.

Endüstriyel Gelişmeler ve Üretim Kapasitesi

GLSDB programında endüstriyel kararlar, sürdürülebilirlik için kritik. Haziran 2025’te, Saab, Anduril Rocket Motor Systems ile yeni katı roket motorları için anlaştı, böylece üretimi durdurulan M26 roket stoklarına bağımlılığı azalttı. Anduril, Mississippi’deki McHenry tesisine 75 milyon dolar yatırım yaptı ve Savunma Üretim Yasası’ndan 14,3 milyon dolar destek aldı. 2026’dan itibaren yılda 6.000 roket motoru üretmeyi planlıyor. Tek parça akış montajı ve bıçaksız yüksek hızlı karıştırıcılar gibi yenilikçi üretim yöntemleri, verimliliği artırıyor. Adranos’un 2023’te satın alınması, ALITEC yakıt teknolojisiyle daha verimli motorlar sağladı. Saab, Michigan, Grayling’de GLSDB üretim tesisi kuruyor ve ilk sistemler bir yıl içinde teslim edilecek.

Stratejik ve Mali Avantajlar

GLSDB, maliyet etkinliğiyle öne çıkıyor. 2001’de üretimi durdurulan M26 roketleri, 2004’te 400.000’den fazla stokta bulunuyordu. Bu stokların bakımı veya imhası, alt mühimmat kısıtlamaları nedeniyle maliyetliydi. Yaklaşık 40.000 dolar değerindeki GBU-39 ile birleştirilen M26 roketleri, ATACMS (1 milyon doların üzerinde) veya Storm Shadow (2,5 milyon dolar) gibi alternatiflere kıyasla ekonomik bir çözüm sunuyor. GLSDB, ağır uzun menzilli füzelerin yerine geçmek yerine, roket topçuluğunun kabiliyetlerini genişletiyor. 12 tüplü konteyner lançer gibi sergilenen modeller, sistemin farklı platformlara entegrasyonunu gösteriyor ve deniz konuşlandırmalarına olanak tanıyor.

GLSDB, mevcut topçu sistemlerini tamamlayarak, 85 km’den 150 km’ye uzanan menzil avantajı sağlıyor. Eş zamanlı atışlarla birden fazla hedefi vurma kabiliyeti, düşman savunmalarını karmaşıklaştırıyor. MSPO 2025’teki tanıtım, GLSDB’nin modern savaşta uygun maliyetli, hassas ve esnek bir vuruş seçeneği olarak konumunu güçlendirdi.