Hava Kuvvetleri

F-35 Programı Yazılım Sorunlarıyla Gecikiyor

F-35 programı, yazılım entegrasyonu ve üretim sorunları nedeniyle gecikmeler yaşıyor. Tam operasyonel testlerin 2026’ya kadar tamamlanması beklenmiyor.

ABD Savunma Bakanlığı Operasyonel Test ve Değerlendirme Direktörlüğü’nün (DOT&E) yeni raporu, F-35 savaş uçağının yazılım ve üretim sürecindeki aksaklıkları ortaya koydu. ABD ordusunun amiral gemisi savaş uçağı olan F-35, Mart 2024’te resmi olarak tam oranlı üretime geçti. Ancak yazılım entegrasyonu, üretim kalitesi ve operasyonel hazır olma konularındaki sorunlar programın ilerleyişini olumsuz etkiliyor.

Yazılım Sorunları Üretimi Geciktirdi

DOT&E raporuna göre, F-35’in Teknoloji Yenileme 3 (TR-3) donanım ve yazılım paketi, beklenenden çok daha uzun süren geliştirme süreci nedeniyle gecikmelere yol açtı. İlk TR-3 konfigürasyonlu F-35’in 2023 ortasında teslim edilmesi planlanırken, yazılım istikrarsızlığı nedeniyle bu teslimatlar yaklaşık bir yıl ertelendi.
ABD Hava Kuvvetleri, Temmuz 2024’te kısıtlı yeteneklere sahip TR-3 uçaklarını kabul etmeye başladı. Ancak bu uçaklar, önceki TR-2 sürümüne kıyasla bazı önemli muharebe kabiliyetlerini devre dışı bırakan eksik yazılımlar ile teslim edildi.
F-35’in Blok 4 modernizasyonu da beklenenden daha yavaş ilerliyor. Bu güncelleme, gelişmiş silah entegrasyonu, yeni sensörler ve gelişmiş görev sistemleri içeriyor. Ancak yazılım geliştirme sürecindeki belirsizlikler nedeniyle, tam işlevselliğin ancak 2026’nın ortalarında veya sonunda sağlanabileceği öngörülüyor.

Testler Durduruldu

F-35 üzerindeki operasyonel testleri yürüten Birleşik Operasyonel Test Ekibi (UOTT), Şubat 2024’te yazılım istikrarsızlığı ve kritik eksiklikler nedeniyle testleri durdurdu.
Test durdurma kararının nedenleri arasında:

Görev sistemlerindeki kararsız yazılım performansı

Çeşitli işlevsellik kayıpları

Siber güvenlik açıkları ve lojistik yönetim sistemlerindeki riskler bulunuyor.

Üretim ve Kalite Kontrol Sorunları

DOT&E raporu, F-35 üretiminde kalite kontrol eksiklikleri olduğunu da ortaya koydu. Lockheed Martin’in Fort Worth tesisinde üretilen uçaklarda, bazı montaj ve bileşen hatalarının son teslimattan sonra fark edildiği bildirildi.
Örneğin, ABD Deniz Piyadeleri’nin yeni teslim aldığı F-35C uçaklarında imalat hataları bulunduğu ortaya çıktı. Bu hatalar, uçağın güvenilirliği ve uzun vadeli bakım maliyetleri açısından endişe yaratıyor.
F-35 Ortak Program Ofisi (JPO), 2016’dan bu yana hurda ve yeniden işleme sürelerini %47 oranında azalttıklarını belirtse de, saha operasyonlarında beklenmedik kalite sorunları yaşanmaya devam ediyor.

F-35’in Geleceği

F-35, ABD ve müttefik hava kuvvetlerinin en önemli savaş uçağı olmaya devam ediyor. Ancak yazılım istikrarsızlığı, üretim hataları ve siber güvenlik açıkları, programın ilerleyişini yavaşlatıyor.
DOT&E raporu, F-35’in tam potansiyeline ulaşması için aşağıdaki önlemlerin alınmasını öneriyor:

TR-3 yazılımının tam stabil hale getirilmesi ve kritik eksikliklerin giderilmesi

ODIN lojistik sisteminin siber güvenlik testlerinin tamamlanması

Üretim kalitesinin artırılması ve uçak teslimatlarının daha sıkı denetlenmesi

F-35’in Blok 4 ve TR-3 yazılım güncellemeleri tamamlandığında, uçağın savaş kabiliyeti ve operasyonel verimliliği önemli ölçüde artacak. Ancak bu sürecin beklenenden daha uzun sürebileceği ve yeni gecikmeler yaşanabileceği değerlendiriliyor.

Sosyal Medyalardan Bizi Takip Edebilirsiniz:

Haber Bültenimize Abone Olun!
Bültenimize katılmak için e-posta adresinizi girin.

Yazarın Diğer Haberleri

Başa dön tuşu
Kapalı

Reklam Engelleyici Algılandı

Lütfen reklam engelleyicinizi sitemiz için devre dışı bırakınız.