İspanya, ABD F-35 Yerine Türkiye’nin KAAN’ı mı Seçiyor?
İspanya, F-35 görüşmelerini sonlandırmasının ardından Türkiye’nin KAAN savaş uçağını geçici çözüm olarak değerlendiriyor. Bu adım, Avrupa savunma otonomisini koruma stratejisinin bir parçası olabilir.
İspanya’dan Sürpriz Hamle: ABD F-35 Yerine Türkiye’nin Kaan Savaş Uçağı mı Geliyor?
İspanya Savunma Bakanlığı, ABD yapımı F-35 savaş uçağıyla yürütülen görüşmeleri durdurmasının ardından, Türkiye’nin beşinci nesil KAAN savaş uçağını alternatif olarak değerlendirmeye almış olabilir. İspanyol ekonomi gazetesi El Economista’nın haberine göre, Madrid yönetimi KAAN’ı Avrupa’nın 6. nesil SCAF (Future Combat Air System) projesi devreye girene kadar geçici veya tamamlayıcı bir çözüm olarak inceliyor.
F-35 Görüşmeleri Askıya Alındı, Gözler Türkiye’ye Çevrildi
Ağustos 2025’te F-35 programına dair ön görüşmeleri sonlandıran İspanya, artık alternatif platformlara yöneliyor. El Economista, 2025 Eylül ortasında yayımladığı haberinde, Madrid’in Türkiye’nin geliştirdiği KAAN savaş uçağını geçici bir çözüm olarak masaya aldığına dikkat çekti.
Habere göre bu değerlendirme süreci İspanya ile Türkiye arasında artan savunma iş birliğinin bir uzantısı. Henüz resmi bir satın alım kararı alınmasa da, KAAN’ın radar görünürlüğü düşük (stealth) yapısı, ağ merkezli savaş kabiliyeti ve esnek yazılım mimarisi, Madrid’in dikkatini çekiyor.
Avrupa Önceliği, Ancak Geçiş Dönemi İçin Yeni Arayış
İspanya’nın F-35 programından uzaklaşma kararı, ülkenin Avrupa merkezli savunma sanayii bağımsızlığını koruma stratejisiyle örtüşüyor.
Madrid, Fransa ve Almanya ile birlikte yürüttüğü FCAS/SCAF projesini uzun vadeli çözüm olarak görse de bu sistemin 2040’lardan önce hizmete girmesi beklenmiyor.
Bu zaman farkı, geçiş dönemi için KAAN gibi 5. nesil bir platforma ihtiyaç doğuruyor. Yetkililer, olası bir KAAN iş birliğinde yerli sanayi katılımı, yazılım erişimi ve milli görev sistemi entegrasyonu gibi alanlarda egemenlik şartı arandığını vurguluyor.
Hurjet Ortaklığı Yeni Bir Kapı Araladı
İspanya ile Türkiye arasındaki savunma ilişkileri halihazırda güçleniyor. Madrid, 2028’den itibaren ABD üretimi F-5M eğitim jetlerinin yerine Türk Havacılık Uzay Sanayii (TUSAŞ) üretimi Hürjet’i seçti.
Program, TUSAŞ–Airbus Defence & Space España ortaklığıyla yürütülüyor ve gövdeler Türkiye’de üretilip İspanya’da son montaja giriyor.
Bu proje, iki ülke arasında aviyonik entegrasyon, yazılım uyumu ve yerli üretim süreçleri açısından iş birliği tecrübesi yaratarak, olası bir KAAN programına katılım için zemin hazırlıyor.
KAAN vs F-35: Egemenlik mi Olgunluk mu?
Her iki savaş uçağı da farklı avantajlar sunuyor:
| Özellik | F-35 Lightning II | KAAN (Milli Muharip Uçak) |
|---|---|---|
| Nesil | 5. nesil (operasyonel) | 5. nesil (geliştirme aşamasında) |
| Motor | Tek motor | Çift motor |
| Radar | AESA, entegre füzyon | AESA, yerli radar planı |
| Yazılım | Kapalı sistem, ABD kontrolü | Açık mimari, yerli yazılım entegrasyonu |
| Silah Kapasitesi | Geniş, NATO uyumlu | Yerli füze sistemleriyle uyumlu |
| Maliyet | Yüksek, lojistik bağımlı | Daha düşük, esnek üretim planı |
KAAN’ın çift motorlu yapısı, İspanya’nın hem dağlık alan hem deniz aşırı operasyon gereksinimlerine uygun bir güvenlik payı sağlıyor. Buna karşılık F-35, olgun yazılım altyapısı ve küresel bakım ağıyla daha düşük teknik risk barındırıyor.
İspanya İçin Stratejik Denge Arayışı
Madrid, kısa vadede Eurofighter Typhoon filosunun modernizasyonuna odaklanırken, uzun vadede SCAF ile Avrupa otonomisini güçlendirmeyi hedefliyor. KAAN’ın bu süreçte geçici ama stratejik bir köprü rolü üstlenebileceği düşünülüyor.
Karar sürecinde üç temel etken belirleyici olacak:
-
Endüstriyel katılım oranı (İspanyol firmaların üretimde rolü),
-
Zamanlama (KAAN’ın olgunluk seviyesi),
-
Avrupa stratejisiyle uyum.





