TIC3, K2 sistemi harekat alanın kontrolü için geliştirildi
Kanada’nın TIC3 Projesi, hava tehditlerine karşı geliştirilmiş bir komuta ve kontrol sistemidir. Sistem, sensörler ve silahlar ağ üzerinden entegredir.
KANADA’NIN TAKTİK ENTEGRE KOMUTA, KONTROL VE İLETİŞİM (TIC3) HAVA PROJESİ
Sensörler ve Veri Entegrasyonu
Kanada’nın TIC3 Hava Projesi, modern hava tehditlerine karşı geliştirilmiş bir komuta ve kontrol sistemidir. Bu sistem, erken uyarı radarları, hava savunma silah radarları ve dost-düşman tanıma (IFF) sistemleri ile entegre edilmiştir. Sensör verileri, merkezi bir komuta harekat merkezinde toplanarak analiz edilir ve tehditlere karşı anında aksiyon alınmasını sağlar.
TIC3, FAAD C2 ve IBCS sistemlerine benzer şekilde geniş bir sensör ve radar ağıyla çalışmaktadır. Ancak FAAD C2 daha çok alçak irtifa tehditlerine odaklanırken, IBCS ise daha geniş çaplı füze savunmasını destekler. TIC3, özellikle hipersonik tehditler ve dron sürülerine karşı daha özgün bir yapı sunar.
İletişim Sistemleri
TIC3 sistemi, uydu bağlantıları, askeri şifreli telsiz sistemleri ve fiber optik haberleşme altyapısı ile donatılmıştır. Bu sayede, hem ulusal hem de NATO entegrasyonu sağlayarak müttefik hava savunma sistemleri ile koordineli çalışabilir. FAAD C2 ve IBCS, Link-16 ve diğer veri bağlantı sistemlerini kullanırken, TIC3’ün de bu sistemlerle entegre olması hedeflenmektedir.
2 Aralık 2024’te yapılan açıklamaya göre Scytalys, Kanada’nın Taktik Entegre Komuta, Kontrol ve İletişim (TIC3) Hava Projesi (Hareket Hattı 4) kapsamında iki sözleşme imzaladı. Yaklaşık 9.7 milyon Amerikan Doları değerindeki bu sözleşmeler, en az beş Link-22 Taktik Veri Bağlantı (TDL) sisteminin geliştirilmesi, dağıtımı ve entegrasyonunu kapsıyor.
Ağ Merkezli Operasyonlar
TIC3, ağ merkezli harp yetenekleri sunarak tüm unsurları ortak bir veri havuzunda buluşturur. Kanada Hava Kuvvetleri’nin mevcut C4ISR (Komuta, Kontrol, Haberleşme, Bilgi, Gözetleme ve Keşif) altyapısı ile entegre edilmiştir. Hatırlatmamız gerekirse benzer ABD menşeili sistemlerden FAAD C2 ağırlıklı olarak taktik seviyede çalışırken, IBCS daha üst düzey stratejik hava savunma planlamalarına yöneliktir.
Yazılım ve Komuta Kontrol Mimarisi
TIC3, açık mimari ilkelerine dayanan, modüler yapıda geliştirilmiş bir sistemdir. Bu sayede, gelecekteki tehditlere karşı yeni sensör ve sistemlerin entegrasyonu kolaylaşır. FAAD C2 ve IBCS de benzer şekilde modüler bir yapıya sahiptir, ancak FAAD C2 daha çok alçak irtifa tehditlerine odaklanan küçük ölçekli sistemlerle çalışır.
Yapay Zeka ve Otomasyon
TIC3, yapay zeka destekli karar destek sistemleri kullanarak tehditlerin tespit edilmesi ve etkisiz hale getirilmesi sürecini hızlandırır. Otomatik tehdit sınıflandırma ve önceliklendirme algoritmaları, komutanlara hızlı ve etkili karar alma imkânı sunar. FAAD C2 benzer otomasyon özelliklerine sahiptir, ancak IBCS’nin kapsamlı yapay zeka destekli analiz kabiliyetleri daha geniş ölçeklidir.
Kullanım Senaryoları
Hava Savunma ve Hava Görev Kontrolü
TIC3, hava savunma ünitelerine anında tehdit bilgisi aktararak, angajman kararlarının hızla alınmasını sağlar. Özellikle, Patriot, NASAMS ve yerli Kanada hava savunma sistemleri ile uyumlu çalışabilir. FAAD C2, kısa menzilli hava savunma sistemleri (SHORAD) ile çalışırken, IBCS daha geniş ölçekli hava savunma sistemlerini kapsar.
Çok Katmanlı Hava Savunma Entegrasyonu
Düşman hava unsurlarına karşı erken uyarı ve reaksiyon kapasitesini artırmak için çok katmanlı savunma stratejisi uygulanmaktadır. Bu strateji, alçak irtifa, orta irtifa ve yüksek irtifa tehditlerine karşı farklı sistemlerin entegre edilmesini böylece birlikte çalışabilmesini kapsar. FAAD C2 alçak irtifa tehditlerine karşı optimize edilmişken, IBCS ve TIC3 daha geniş bir ilgi alanını yani geniş bir çalışma spektrumunu hedef alır.
Dron ve Hipersonik Tehditlere Karşı Kullanımı
Yeni nesil hipersonik füzeler ve dron sürülerine karşı özel olarak geliştirilen sensörler ve elektromanyetik silah sistemleri ile uyumludur. FAAD C2 daha çok küçük İHA ve alçak irtifa tehditlerine odaklanırken, IBCS ve TIC3 hipersonik tehditlere karşı daha entegre çözümler sunmaktadır.
Müttefik Ülkelerle Ortak Operasyonlar
Kanada, TIC3 sistemini NATO hava savunma ağına entegre ederek müttefikleri ile ortak harekât kabiliyeti geliştirir. Bu sayede, Kuzey Amerika Hava Savunma Komutanlığı (NORAD) ve ABD ile ortak tehdit algılama ve angajman mekanizmalarını paylaşabilir. FAAD C2 daha çok ABD kara kuvvetleri ve ordusu tarafından taktik seviyede kullanılırken, IBCS stratejik ve çok uluslu entegrasyona ve kullanıma daha yatkındır.
FAAD C2, IBCS ve TIC3 Hedef Karşılaştırması
| Hedef Türü | TIC3 (Kanada) | FAAD C2 (ABD) | IBCS (ABD) |
| Düşman Uçakları | ✅ Evet | ⚠️ Kısıtlı | ✅ Evet |
| Seyir Füzeleri | ✅ Evet | ⚠️ Sınırlı | ✅ Evet |
| Balistik Füzeler | ❌ Hayır | ❌ Hayır | ✅ Evet |
| İnsansız Hava Araçları | ✅ Evet | ✅ Evet | ✅ Evet |
| Hipersonik Füzeler | ✅ Evet | ❌ Hayır | ⚠️ Kısmen |
| Roket, Topçu, Havan (C-RAM) | ❌ Hayır | ✅ Evet | ⚠️ Kısmen |
| Helikopterler | ✅ Evet | ✅ Evet | ✅ Evet |
| Elektronik Harp Unsurları | ⚠️ Kısmi | ❌ Hayır | ✅ Evet |
Projelerde Yer Alan Şirketler
- TIC3 (Kanada): General Dynamics Mission Systems – Canada, MDA, L3Harris Technologies
- FAAD C2 (ABD): Northrop Grumman, General Dynamics, Raytheon Technologies
- IBCS (ABD): Northrop Grumman, Lockheed Martin, Raytheon Technologies
TIC3, FAAD C2 ve IBCS sistemleri arasında önemli farklılıklar ve benzerlikler bulunmaktadır. TIC3, özellikle Kanada’nın tehdit önceliklerine göre optimize edilmiş olup, hipersonik tehditler ve dron saldırıları konusunda yenilikçi çözümler sunmaktadır. FAAD C2 daha çok alçak irtifa savunmasına odaklanırken, IBCS ise geniş kapsamlı etki alanı ile hava savunma sistemleriyle de entegredir.
Bu sistem, Kanada’nın hava savunma yeteneklerini önemli ölçüde geliştirerek, gelecekteki tehditlere karşı daha etkin bir koruma sağlamaktadır.
Benzer sistemler Çin tarafından da geliştirilmeye çalışılmaktadır ve oldukça mesafe kat edilmiştir. Çin C2 sistemleri ABD ve batı ile rekabet edecek seviyelere ulaşmıştır.
